COMPOUND CONJUNCTIONS OF MANNER AND COMPARATIVE MEANING
Keywords:
compound conjunctions of manner, stylistic distribution of compound manner and comparative conjunctions, compound comparative conjunctionsAbstract
This work, based on the corpus of stylistically varied texts, analyzes compound conjunctions of manner as well as compound comparative conjunctions – their origin, structural, semantic, functional, and stylistic characteristics. There are two constructional models for formation of compound conjunctions of manner. The first entails their creation in the process of intonational unification of a compound pronominal adverb with manner semantics (tako) and the general subordinate conjunction što (tako što); the second is reflected in the process of merging phrasal adverbs of manner, formed in the process of decomposition of pronominal adverbs (na taj način ← tako, na onaj način ← onako), and the general subordinate conjunction što/da or the relativizer kako (na taj način što, na način da, na način kako). Compound comparative conjunctions are formed in the process of merging the particle and the general subordinate conjunction što/da (kao što/da, nego što/da). Wide stylistic distribution of these compound conjunctions, on the one hand, and their high frequency in texts of older origination on the other, show that they did not, in comparison to many other compound conjunctions, emerge as result of a more discriminatory differentiation in Serbian language and therefore cannot be classified as those linguistic devices which take part in the formation of distinctive characteristics of particular functional styles.
References
АНЈП – Antologija narodnih junačkih pesama
АНП – Antologija narodnih pripovedaka
АСК – Antologija srpske književnosti, Učitelјski fakultet Beograd, http://www.uf.bg.ac.rs/
АСП: M. Josić Višnjić, Antologija srpskih pripovedača XIX i XX veka, priređivači elektronskog izdanja Knjizara.com i Alexandria studio (http://www.aleksandrija.com/).
ЗДИСН: Znamenita dokumenta za istoriju srpskog naroda 1538–1918, priredili Dejan
Mikavica, Vladan Gavrilović, Goran Vasin, Filozofski fakultet, Novi Sad 2007.
Југославија 1918–1984: B. Petranović, M. Zečević, Jugoslavija 1918–1984. (zbirka dokumenata), Biblioteka „Svedočanstva“, Izdavačka radna organizacija „Rad“, Beograd 1985.
КССЈ: Korpus savremenog srpskog jezika (www.korpus.matf.bg.ac.rs)
Сабрана дела Данила Киша, интегрално електронско издање. http://www.rastko.rs/književnost/
http://www.parlament.gov.rs/акти/донети-закони/донети-закони.45.html
http://www.uns.ac.rs/sr/doktorske/javniuvid.htm
Антонић 2001: I. Antonić, Vremenska rečenica, Sremski Karlovci, Novi Sad: Izdavačka knjižarnica Zorana Stojanovića.
Вукојевић & Худечек 2007: L. Vukojević, L. Hudeček, „Podrijetlo, ustrojstvo, funkcija i normativni status složenih veznika i vezničkih skupina“, u: Sintaktičke kategorije, Zbornik radova znanstvenoga skupa s međunarodnim sudjelovanjem, u redakciji B. Kune, Osijek, Zagreb: Filozofski fakultet, Institut za hrvatski jezik i jezikoslovlje, 283–333.
Вукојевић 2008: L. Vukojević, Izražavanje posljedičnih odnosa u hrvatskome standardnom jeziku, Zagreb: Institut za hrvatski jezik i jezikoslovlje.
Ковачевић 1988: M. Kovačević, Uzročno semantičko polje, Sarajevo: Svjetlost.
Ковачевић 1998: M. Kovačević, Sintaksa složene rečenice u srpskom jeziku, Beograd, Srbinje: Raška škola, Srpsko prosvjetno i kulturno društvo Prosvjeta.
Ковачевић 2008: M. Kovačević, „Značaj intenzifikatora za koncesivnu interpretaciju
zavisnih rečenica“, u: Zbornik radova sa naučnog skupa Srpski jezik, književnost i umetnost, knjiga I, odgovorni urednik: M. Kovačević, Kragujevac: Filološko-umetnički fakultet, 65–83.
Ковачевић 2011: M. Kovačević, Gramatička pitanja srpskoga jezika, Beograd: Jasen.
Кордић 1995: S. Kordić, Relativna rečenica, Zagreb: Matica hrvatska.
Мразовић 2009: P. Mrazović, Gramatika srpskog jezika za strance, Sremski Karlovci, Novi Sad: Izdavačka knjižarnica Zorana Stojanovića, Dobra vest.
Николић 2011: M. Nikolić, „Načinske rečenice u savremenom srpskom jeziku: status i semantički potencijal“, u: Zbornik radova sa V međunarodnog naučnog skupa održanog na Filološko-umetničkom fakultetu Kragujevcu, knj. I, odgovorni urednik M. Kovačević, 113–128.
Поповић 1972: „O načinskim rečenicama s veznikom (a) da“, Naš jezik, XIX/2–3, Beograd, 155–164.
Поповић 1997: Lj. Popović, Red reči u rečenici, Beograd: Društvo za srpski jezik i književnost Srbije.
Радовановић 1977: M. Radovanović, „Imenica u funkciji kondenzatora“, Zbornik Matice srpske za filologiju i lingvistiku, XX/1–2, Novi Sad, (1) 63–134, (2) 81–160.
Силић & Прањковић 2005: J. Silić, I. Pranjković, Gramatika hrvatskoga jezika za gimnazije i viša sveučilišta, Zagreb: Školska knjiga.
Симић & Јовановић 2002: R. Simić, J. Jovanović, Srpska sintaksa I–II, III–IV, Beograd: Jasen.
Тошовић 2002: B. Tošović, Funkcionalni stilovi, Beograd: Beogradska knjiga.
